En ik puzzel onderweg wat af….
Toeval of niet? Afgelopen week in de bibliotheek liep ik tijden te dolen langs de kasten. Ik pakte boek na boek op en legde ze net zo hard weer terug. Soms heb ik binnen 5 minuten er teveel vast en vraag ik me af hoe ik het mee naar huis krijg. En nu duurde het zeker drie kwartier om één boek te vinden dat me aan sprak en op de valreep naar de uitleenbalie struikelde ik als het ware over het tweede boek dat ik ook mee nam. Ook had ik vrijdagavond een bijzondere ontmoeting die me raakte en bijbleef.
Er zit een rode draad tussen deze boeken en de ontmoeting. Borduur even mee?
Toeval
Toeval bestaat niet. Een bewering die door velen wordt geloofd en genoeg wetenschappelijkheden om het tegendeel te bewijzen. Waarom dan net dat éne boek in m’n handen bleef en niet terug in de kast belandde?
Het thema sprak me aan, zoveel is duidelijk. Het gaat over een jonge vrouw wiens leven in de soep is gelopen, die een oudere dame ontmoet met een hele levensgeschiedenis achter de rug. Onderweg vind je in het boek nog een gebroken hart en familietoestanden en hoppa: een lekker leesbaar verhaal ligt in je handen. Ik hou erg van human interest verhalen; waarom loopt een leven hoe het loopt en waarom is iemand geworden hoe hij/zij is? Dus niet gek dat zo’n verhaallijn als in dit boek me aanspreekt.
Toch zie ik ook een parallel. Hoewel mijn leven niet in de soep is gelopen, sta ik wel op een kruispunt, net als de ene hoofdpersoon. Wat je deed gaat niet meer, wat je wel gaat doen weet je nog niet. En dan treft de hoofdpersoon in het boek iemand met een heel leven achter de rug (toegegeven: hoofdpersoon nummer 2 heeft for the sake of the story nógal een boeiend leven geleid) en dit brengt het besef wat er ook alweer echt toe doet in een leven. Ik zal het niet spoileren, maar wat er toe doet is dus léven. En het zijn de ogenschijnlijk kleine dingen die het ‘m doen.
Voeg leven toe aan je jaren
Dan boek 2. Slotcouplet, geschreven door longarts Sander de Hosson. Het is een verzameling columns van zijn hand over zijn ervaringen met patiënten, en met een hartgrondig voelbaar pleidooi, namelijk om de palliatieve zorg meer aandacht te geven. Het boek leverde mij een aaneenschakeling van glimlachjes én tranen op. Denk hierbij: snotterend op de bank en zo.
De essentie van het leven is opgetekend in een boek wat vooral over stervende mensen en het doodgaan gaat. Klinkt op het eerste gezicht misschien strijdig met elkaar, maar zoals je in het boek kan lezen brengt niets je zo bij de essentie van het bestaan als zelf doodgaan, of een stervende naaste.
‘Leven toevoegen aan de dagen, niet dagen aan het leven’ *
is in de palliatieve fase van het leven van essentieel belang, zo betoogt Sander de Hosson terecht. Maar het boek brengt juist ook prachtig in beeld hoe belangrijk het is te léven. Om een zinvol, liefdevol, waardevol leven te leiden. Een boodschap die me nogal aanspreekt op dit moment, omdat het precies de puzzel is die ik met mezelf probeert te leggen. Namelijk, hoe ziet dat er voor mij dan uit?
(lees verder onder de foto)
Ontmoeting op m’n route
En dan de ontmoeting: tijdens mijn vrijwilligersdienst op de spoedeisende hulp had ik het genoegen twee bejaarde mensen bij te mogen staan. Beiden eind 80, en de liefdevolle band tussen hen was zowel voelbaar als zichtbaar. Ik had de twijfelachtige eer de meneer in kwestie met pijn en allerlei ongemakken, van het bed in een rolstoel te helpen om hem naar onderzoeken te brengen. Zoals ik altijd doe neem ik uitgebreid de tijd en babbel ik al rijdend door de gangen even wat. De moraal van zijn verhaal was dat hij 88 jaar oud was geworden in goede gezondheid en met een mooi leven achter de rug. Maar dat hij de laatste maanden van de ene in de andere lichamelijk klacht rolde en het leven dan toch echt een stukje minder waard werd, aldus zijn zeggen.
Ik keek naar de lange man met brede schouders die nu ogenschijnlijk gebroken in de rolstoel voorovergebogen zat. Ik leg m’n hand even op zijn schouder en mijn hart krakte een beetje. Ook raakte ik geïnteresseerd in de man en het door hem geleidde leven. En dat van de vrouw die met hem was. Ze waardeerden mijn aanwezigheid op dat moment zeer en benoemden dat ook, terwijl ik vanuit mijzelf gezien niet eens zoveel bijzonders deed.
Ik voelde het ineens, zo ‘plop’ onderin m’n buik. “Ik moet hier iets mee”. Deze mensen zitten vol verhalen. Ze zíjn verhalen. De mens en het verhaal verdient aandacht en zorg, en daar ligt een route voor mij weggelegd. In de gewone dingen van het leven huist namelijk het ongewone.
Nu dan?
Ja inderdaad, en nu dan…. Het maakt mijn puzzel niet makkelijker, eerlijk gezegd. Maar zoals het een goeie puzzel betaamt: de stukjes liggen verstopt in een brij en het duurt even voor je ze ziet, laat staan dat je de juiste plek voor ze hebt gevonden.
Verhalen, aandacht, mensen, zorg. Het is een rode draad in mijn levenspuzzel, en zeker in deze afgelopen week. En dan wil dus het geval dat je twee boeken treft, én een ontmoeting hebt, die je in een richting wijzen.
Ik loop maar eens die kant op, denk ik. Eens zien wat daar te leven valt.
*Quote van Britsen verpleegkundige en arts Cicely Saunders, uit het boek Slotcouplet
Photo by Micheile Henderson on Unsplash
Meer lezen? Klik ook eens hier.
Geef een reactie